{
    "title": "Turp Yetiştiriciliği",
    "image": "https://www.turp.gen.tr/images/turp-yetistiriciligi.jpg",
    "date": "20.01.2024 13:51:49",
    "author": "Tuncay Sakman",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Turp yetiştiriciliği,</b> farklı şekil, renk ve büyüklüklerde olan yumruları yenilebilen yıllık ve iki yıllık kültür bitkilerine <b>turp</b> adı verilir. Turp, ülkemizde bütün bir yıl boyunca yetiştirilebilen ve her ortama kolaylıkla uyum sağlayan bir bitkidir. Genellikle iştah açıcı, lezzetli ve kendine has kokusu ile salatalarda garnitür olarak kullanılan turp, bazı ülkelerde ise pişirilerek tüketilir. Bünyesinde yüksek miktarda C vitamini ve sülfür bulunur.</div><div><br></div><div>Ülkemizde turplar; fındık turpu, kestane turpu ve bayır turpu olarak üçe ayrılırlar.</div><div><ul><li><b>Fındık turpu:</b> Şekilleri yuvarlak, basık-yuvarlak, uzun-yuvarlak ve uzun-silindiriktir. Ağırlıkları 5-40 gram arasında ve kabuk rengi kırmızı-beyazdır. Diğer turp çeşitlerine göre daha erken olgunlaşır.</li><li><b>Kestane turpu:</b> Şekilleri yuvarlak veya uzun-yuvarlaktır. 150-1000 gram arası ağırlıkta bulunabilirler. Dış kabuk beyaz veya sarımsı bir renk alır.</li><li><b>Bayır turpu:</b> Şekilleri yuvarlak veya uzun-yuvarlaktır. Dış kabukları koyu siyah veya koyu kahverengidir. Ağırlıkları 200-2000 arasındadır.</li></ul></div><div><b>Turp bitkisinin morfolojik özellikleri nelerdir?</b></div><div><br></div><div>Kazık köklü olan turp, kök ve toprak yapısına göre 10-50 santimetre derinliğe kadar inebilir. Bazı türleri üzerinde saçak kökler görülebilir. Bu durum turpun pazarlanabilirliğini olumsuz bir şekilde etkiler. Yaprakları, içte genç yapraklar, dışa doğru ise yaşlı yapraklar görülür. Bu yapraklar tüylü ve kabarcıklı yapıdadır.</div><div><br></div><div><b>Yetiştirilme koşulları ve şekli</b></div><div><br></div><div>Turp, iklim olarak serin ve ılıman havaları seven bir bitkidir. Sıcaklığın artması ile bitki üzerindeki yaprakları da arttırır. Yüksek sıcaklıklar ve uzun gün koşulları, turpu olumsuz yönde etkiler. En ideal turp oluşumu 7-12 saat uzunluğundaki günlerde oluşmaktadır.</div><div><br></div><div><b>Toprak isteği</b></div><div><br></div><div>Toprak koşulları bakımından çok seçicidir ve hafif bünyeli topraklarda yetişmektedir. Ağır olan topraklar, turpların geç olgunlaşmasına ve çatlamalara neden olur. Bu da turpun ürün kalitesini olumsuz etkiler. Fındık turpu, tınlı-kumlu toprakları sever. Bayır ve kestane turpu ise tınlı-killi toprakları sever.</div><div><br></div><div><b>Tohum ekimi</b></div><div><br></div><div>Turp genellikle tava veya masura şeklinde yetiştirilir. Tava şeklindeki ekimlerde tohumlar toprağa serpme olarak atılır. Masura şekli ekimlerde ise masuraların boyun noktasına tohum atılır. Makine ile de ekim yapılabilir. Tohum ekiminde, tohumun ekim derinliği ve sıklığı da verim açısından önem taşımaktadır. Tohum ekimi çoğunlukla geniş alanlara yapılmaktadır.</div><div><br></div><div><b>Sulama ve Çapalama</b></div><div><br></div><div>Tohum ekiminden sonra turpun gelişimine göre sulama ve çapalama yapılabilir. Geniş alanlarda ekili tohumların sulaması yağmur suları ile yapılır. Eğer iklim yağışlı ise çok sulamak bitkiyi olumsuz etkiler.</div><div><br></div><div>Çapalama bitkinin yapraklarında çıkan zararlı otlar için gerekir. 2 defa çapalama yeterli olacaktır.</div><div><br></div><div><b>Gübreleme</b></div><div><br></div><div>Turp bitkisinin gübrelemesinde genellikle mineral gübreler kullanılır. Organik gübrenin tercih edilmemesinin nedeni ise bitkinin yapraklarını fazla büyüterek turpların küçük kalmasıdır.</div><div><br></div><div>Toprak özelliklerine göre gübreleme değişmektedir. En ideal gübreleme ise dekara 6 kg azot, 4 kg fosfor, 9 kg potasyum verilmesidir.</div><div><br></div><div><b>Hasat</b></div><div><br></div><div>Eğer bakım işleri düzenli yapılırsa turp hızlıca gelişir. Çeşitlerine göre hasat zamanı değişen turplar, birçok defa hasat edilerek demet veya dökme olarak piyasaya sürülür. Genellikle de demetler halinde satışa sunulur. Hasat zamanı gecikince bitki koflaşır ve pazar kalitesini kaybeder. Bunun yanında aşırı düşük sıcaklıklarda da donma olayları görülebilir.</div><div><br></div><div>Bunların dışında halk arasında bademcik iltihaplarının tedavisinde idrar söktürücü olarak kullanılır. Bronşit, safra kesesi hastalığı ve öksürük gibi durumlarda da bitkisel tedavi olarak kullanılmaktadır.</div>"
        }
    ]
}